To nie tylko opakowania po produktach spożywczych, czy chemii gospodarczej. Niegdyś jeden komplet mebli służył przez całe życie, a nierzadko przechodził z pokolenia na pokolenie. Tymczasem dziś podobnie jak inne sprzęty codziennego użytku wymieniamy je co kilka lat. Nie bez wpływu na ilość wytwarzanych odpadów pozostaje pandemia. Zdalna praca i nauka sprawiły, że więcej czasu spędzamy we własnych domach i mieszkaniach, co pociąga za sobą skutek w postaci dalszego wzrostu strumienia odpadów. W dodatku od co najmniej kilkunastu miesięcy obserwujemy dynamiczny wzrost kosztów pracy, w tym odbioru i utylizacji odpadów. W górę poszła nie tylko płaca minimalna, ale również ceny energii i paliw. A właśnie koszty pracy oraz energii i paliw są jednymi z głównych składowych decydujących o końcowej cenie za odbiór odpadów komunalnych.
I to właśnie te czynniki sprawiły, że samorząd zmuszony był podnieść od 1 stycznia 2022 roku wysokość stawki za odbiór odpadów komunalnych. Dotychczas było to 18 zł miesięcznie od osoby, a teraz stawka wynosić będzie 22 zł. Właściciele nieruchomości, którzy mają kompostowniki i bioodpady zagospodarują na swojej działce nadal będą mogli korzystać z ulgi wynoszącej 4 zł miesięcznie od osoby, a tym samym stawka dla nich to 18 zł. Oznacza to, że czteroosobowa rodzina kompostując odpady zielone, rocznie może zaoszczędzić blisko 200 zł.
Z przeprowadzonych wyliczeń i kalkulacji cen na podstawie ilości oddawanych odpadów oraz ilości mieszkańców wynikającej ze złożonych deklaracji wynika, że w celu zbilansowania systemu w 2022 roku stawka za odbiór odpadów powinna wynosić ponad 24 zł od osoby. Samorząd liczy jednak na dalsze uszczelnienie systemu opłat, aby znajdowały się w nim wszystkie osoby, które za śmieci powinny płacić ponieważ mieszkają i wytwarzają odpady na terenie naszego miasta. Niestety wciąż wielu unika opłat i wydaje im się, że jeśli nie dopełnili obowiązku meldunkowego, to system ich nie namierzy, więc nie muszą płacić za swoje odpady. Zdarza się też często, że niektórzy zarządcy Wspólnot Mieszkaniowych składają deklarację nierzetelnie i niezgodnie ze stanem faktycznym. Warto też zwrócić uwagę, że w okresie pandemii przez wiele miesięcy zajęcia nie tylko w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych, ale także na studiach odbywały się zdalnie. Z tego względu studenci nie mieszkali w akademikach, czy wynajmowanych mieszkaniach, lecz wrócili do Suchej Beskidzkiej. Jednak ten fakt nie znalazł odzwierciedlenie w deklaracjach śmieciowych złożonych na początku roku. Postępujący w ten nieuczciwy społecznie sposób sprawiają, że sumiennie regulujący rachunki muszą ponosić nie tyle większe wydatki, co pisząc wprost - płacić za innych.
Od nowego roku zasadniczą zmianą w systemie gospodarowania odpadami na nieruchomościach zamieszkałych będzie kolor nalepek na worki i pojemniki. Wszystkie dotychczasowe nalepki koloru białego tracą ważność z końcem bieżącego roku, a od 2022 roku na nieruchomościach zamieszkałych obowiązują nalepki koloru niebieskiego i tylko tak oznaczone worki będą odbierane. Konieczność zmiany wynika z faktu, że niektórzy mieszkańcy nagromadzili zapasy naklejek z lat poprzednich i często nie można ich już przyporządkować do poszczególnych posesji ponieważ deklaracje są nieaktualne, a konta zlikwidowane. Niewątpliwie ten zabieg pozwoli na uporządkowanie systemu i przyczyni się do jego uszczelnienia. Podobnie jak dotychczas, mieszkańcy będą otrzymywać worki „na wymianę” podczas odbioru odpadów.
Temat gospodarowania odpadami jest trudny, a gdy jeszcze pojawia się konieczność podniesienia opłat budzi jeszcze większe emocje – co jest zupełnie zrozumiałe. W 2022 roku niewątpliwie stawka będzie znacząco wyższa od tegorocznej ale wciąż należy do najniższych w regionie. W gminie Kalwaria Zebrzydowska to 25 zł, Jordanów – miasto i Maków Podhalański – 29 zł, a Żywiec aż 36 zł. Wprawdzie od 1 stycznia podobne stawki jak w Suchej Beskidzkiej, obowiązywać będą w gminach wiejskich powiatu suskiego, lecz w tym przypadku same kwoty nie dają pełnego obrazu. Rocznie przeciętny mieszkaniec Suchej Beskidzkiej wytwarza i oddaje bowiem średnio 350 kg odpadów, co jest największą ilością w powiecie suskim. Dla porównania w gminach wiejskich jest to około 200 - 250 kg, a zatem o kilkadziesiąt procent mniej. Oznacza to, że odbiór kilograma odpadów jest w Suchej Beskidzkiej zdecydowania najtańszy.
Na koszty funkcjonowania systemu ogromny wpływ ma również poziom segregowania odpadów. Zgodnie z Regulaminem utrzymania czystości i porządku w Gminie Sucha Beskidzka, wymóg selektywnego oddawania odpadów uznaje się za spełniony jeśli ze wszystkich wytworzonych na nieruchomości odpadów komunalnych wysegregowanych zostało minimum 35% odpadów w stosunku wagowym. Właściwe segregowanie jest niezwykle ważne ponieważ niedopełnienia tego obowiązku musi skutkować naliczeniem podwyższonej opłaty, która w Suchej Beskidzkiej jest dwuipółkrotnie wyższa od stawki podstawowej i od 1 stycznia 2022 r. będzie wynosić miesięcznie 55 zł od osoby. Właściciele budynków jednorodzinnych wywiązują się z tego obowiązku należycie, ale mieszkańcy budynków wielorodzinnych (bloków) już zdecydowanie gorzej.
Duże zmiany zajdą natomiast nie tyle w zasadach, co w wysokości opłat za odbiór odpadów z nieruchomości niezamieszkałych, czyli między innymi z firm, lokali gastronomicznych, czy sklepów. W bieżącym roku gmina Sucha Beskidzka zdecydowała się zastosować nowatorskie rozwiązanie i zróżnicowała ceny nie tylko ze względu na pojemność worka w jakim oddawano odpady, ale również ze względu na jego zawartość. Takie rozwiązanie było w pełni racjonalne i ekonomicznie uzasadnione. Niestety okazało się, że zgodnie z wymogami ustawowymi ceny dla właścicieli nieruchomości niezamieszkałych mogą być zróżnicowane tylko i wyłącznie ze względu na pojemność worka lub pojemnika i nie ma znaczenia dla ceny, jakiego rodzaju odpady się w nim znajdują.
Trudno jest dyskutować z zapisami ustawy choć taka teza jest trudna do zrozumienia, wręcz irracjonalna. Nie da się bowiem w logiczny sposób uzasadnić, dlaczego worek lub pojemnik o pojemności 120 litrów z plastikiem, który waży średnio 4 - 5 kg , ma kosztować tyle samo, co np. worek tej samej pojemności ale z odpadami zmieszanymi, którego waga wynosi średnio 18 kg. Tymczasem gmina oddając odpady do utylizacji jest rozliczana z ilości dostarczonych kilogramów, więc znaczenie ma ciężar, a tym samym zawartość worków. To mniej więcej tak jakby przyjąć, że za litr pierza należy zapłacić taką samą opłatę jak za litr ołowiu, choć opłata za składowanie odpadów naliczana jest gminie na podstawie ich wagi, a nie objętości. Ponadto dotychczasowy system miał motywować (i czynił to skutecznie) prowadzących działalność gospodarczą do segregowania odpadów. I takie rozwiązanie, które przede wszystkim było korzystniejsze finansowo dla podmiotów, w pełni się sprawdzało.
Stosując się do nowych wytycznych Rada Miasta zdecydowała o ujednoliceniu opłaty za odpady z nieruchomości niezamieszkałych, a zróżnicowanie wynika jedynie z pojemności worka. Aby ją wyliczyć oszacowano jaką część odpadów w ogólnym strumieniu stanowią te pochodzące z nieruchomości niezamieszkałych. Uwzględniono przy tym, że zgodnie z Regulaminem utrzymania czystości i porządku w gminie minimum 35 proc. odpadów musi być zebranych w sposób selektywny. Uśredniono również wagę metra sześciennego śmieci. Dokonując dalszych przeliczeń ustalono, że cena za 120-litrowy worek odpadów będzie wynosiła w 2022 roku 17,50 zł i będzie rosła lub mała analogicznie wraz ze wzrostem lub zmniejszaniem pojemności worka. Odpowiednio daje to kwoty 8,75 zł (60 litrów), 11,66 zł (80 litrów), 16,04 (110 litrów), 17,50 zł (120 litrów), 35 zł (240 litrów), 52,50 zł (360 litrów), 160,41 zł (1100 litrów) i 1020,83 zł (7000 litrów – pojemnik kp7).
Przypominamy, że w związku ze zmianą sposobu naliczania opłat za odbiór odpadów konieczne jest złożenie przez właścicieli nieruchomości niezamieszkałych nowej deklaracji. Po jej złożeniu, każdy właściciel nieruchomości otrzyma naklejki i worki wg rodzajów i ilości dokładnie takiej, jaką zadeklarował. Od 2022 roku na nieruchomościach niezamieszkałych będą obowiązywać naklejki koloru zielonego i tylko tak oznaczone worki lub pojemniki będą odbierane, dotychczasowe naklejki koloru pomarańczowego tracą ważność z końcem 2021 roku.
źródło: UM Sucha Beskidzka
