Czyste powietrze oraz wsparcie rozwoju mniejszych miast to główne tematy poniedziałkowej wizyty wicepremiera Jarosława Gowina i szefowej MPiT Jadwigi Emilewicz w Suchej Beskidzkiej.
W poniedziałek minister przedsiębiorczości i technologii odwiedziła m.in. Suchą Beskidzką. To jedna z gmin kwalifikujących się do objęcia programem Stop Smog, który zakłada, że termomodernizacja domów i wymiana wysokoemisyjnych pieców finansowana jest w 70% ze środków rządowych, a w 30% z gminnych.
- Problemu smogu nie da się rozwiązać odgórnie, konieczna jest w tej kwestii współpraca między rządem i samorządem. A także zaangażowanie nauki i technologii, spójność z polityką regionu i środkami unijnymi oraz kontakt z mieszkańcami, żeby pomagać potrzebującym – powiedziała minister Jadwiga Emilewicz w Suchej Beskidzkiej. Jak zaznaczyła: - Warto pamiętać, że smog nie jest tylko problemem wielkich miast. Walka ze smogiem jest tak naprawdę walką o zdrowie naszych dzieci i naszych najbliższych. Przez smog w Polsce przedwcześnie umiera 40-46 tysięcy osób rocznie.
-Obok ogromnych kosztów zdrowotnych spowodowanych przez smog mamy także straty finansowe. Rocznie województwo małopolskie traci 3 mld. Program Czyste Powietrze jest odpowiedzią na problemy polskich rodzin - powiedział wicepremier Jarosław Gowin.
Minister Emilewicz odwiedziła też rodzinę Państwa Dutkiewiczów w Śleszowicach. Dzięki termomodernizacji koszty ogrzewania ich domu zmniejszyły się o 1/3.
Działania MPiT w walce o czyste powietrze
Za złą jakość powietrza w naszym kraju, zwłaszcza w mniejszych miejscowościach, odpowiada przede wszystkim ogrzewanie domów jednorodzinnych słabej jakości paliwem (m.in. węgiel niskiej jakości, drewno) w przestarzałych domowych instalacjach. Ten problem jest o tyle złożony, że pomimo podobieństw, sytuacja w różnych miejscach jest odmienna.
Istotnym elementem walki o czyste powietrze jest zlokalizowanie tych budynków, gdzie tego typu przestarzałe, wysokoemisyjne instalacje ciągle działają a które powinny z tego powodu zostać wymienione. Projekt pn. „Zintegrowany system wsparcia polityk i programów Ograniczenia Niskiej Emisji (ZONE)” wychodzi im naprzeciw. Głównym jego założeniem jest opracowanie założeń i prototypu systemu umożlwiającego docelowo m.in. inwentaryzację źródeł ogrzewania w budynkach mieszkalnych i stworzenie w ten sposób bazy danych urządzeń grzewczych. Dzięki temu możliwe będzie planowanie działań administracji publicznej wszystkich szczebli związanych z likwidacją źródeł emisji zanieczyszczeń. Obecnie trwa pilotaż systemu w 9 gminach, który w dalszej perspektywie pozwoli na wypracowanie docelowych rozwiązań o późniejsze wdrożenie w skali całego kraju.
Aby kompleksowo działać na rzecz czystego powietrza, potrzebna jest zarówno wymiana wysokoemisyjnych urządzeń grzewczych, jak również poprawa efektywności energetycznej budynków mieszkalnych poprzez ich termomodernizację. W lutym 2019 roku weszły w życie przepisy, która pozwalają uruchomić program finansowania termomodernizacji budynków jednorodzinnych wraz z wymianą tzw. kopciuchów lub ich likwidacją na rzecz podłączenia do sieci ciepłowniczej lub gazowej w budynkach jednorodzinnych zamieszkanych przez osoby ubogie energetycznie. Program ten zakłada połączenie środków budżetu państwa (do 70%) oraz środków zapewnianych przez samorząd gminy (do 30%) w celu realizacji przez gminie inwestycji w ww. zakresie na rzecz rodzin, które samodzielnie nie byłyby w stanie sfinansować tego typu modernizacji.