W Polsce przybywa legalnie pracujących cudzoziemców. Składki odprowadzane od ich wynagrodzeń coraz szerszym strumieniem płyną do ZUS. Obecnie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych zarejestrowanych jest ponad 330 tysięcy obcokrajowców. Najwięcej zgłoszonych w ZUS jest obywateli Ukrainy, których pracuje w Polsce 227 503, na dalszych miejscach są Białorusini (16 040) i Wietnamczycy (6682).
W województwie małopolskim pół roku temu pracowało 27 392 obcokrajowców, dzisiaj ubezpieczonych w ZUS jest już 33 895 cudzoziemców. Liczba, obywateli obcych państw, którzy podjęli pracę na terenie naszego województwa bądź rozpoczęli prowadzenie u nas działalności gospodarczej wzrosła o 5 503 (wzrost o 20%).
Rzeczywista liczba obywateli innych państw pracujących w Polsce jest trudna do oszacowania gdyż nie wszyscy są zgłaszani do ubezpieczeń społecznych. Wielu obcokrajowców pracuje „na czarno”. Za gwałtowny wzrost liczby zagranicznych pracowników odpowiada przede wszystkim migracja z Ukrainy. W tej chwili Ukraińcy stanowią już prawie 70 procent ubezpieczonych w naszym kraju cudzoziemców. Z punktu widzenia naszego systemu emerytalnego im więcej jest ubezpieczonych, którzy płacą składki w Polsce, tym lepiej dla kondycji tego systemu.
W całej Polsce cudzoziemców jest coraz więcej. Cztery lata temu (2014) liczba obcokrajowców zgłoszonych do ubezpieczenia emerytalno-rentowego w ZUS w całej Polsce przekroczyła sto tysięcy osób. Obecnie jest ich już ponad 330 tysięcy. Wpływ na to mogła mieć również zmiana ustawy o cudzoziemcach z maja 2014 roku, która ułatwiła obcokrajowcom uzyskiwanie zezwoleń na pobyt w Polsce w celu podjęcia pracy i prowadzenia własnej firmy. Dla cudzoziemców ze wschodu podjęcie pracy w Polsce jest tym, czym dla Polaka w Anglii czy w Niemczech. Zawsze wiąże się to z lepiej płatną pracą i lepszym zabezpieczeniem zdrowotnym. Można jednak przypuszczać, że po wprowadzeniu w czerwcu ruchu bezwizowego dla obywateli Ukrainy część z nich wyjedzie z Polski żeby podjąć pracę
w krajach starej Unii.
Cudzoziemcy ubezpieczeni w ZUS
Cudzoziemiec, jeżeli spełnia warunki - w świetle prawa polskiego - do zawarcia umowy o pracę, umowy zlecenia czy prowadzenia działalności na terenie Polski - objęty jest obowiązkiem ubezpieczenia społecznego. Przy zatrudnieniu znaczenie ma to czy taka osoba posiada pozwolenie na pracę wydawane przez wojewodę na wniosek pracodawcy oraz czy ma wizę lub inny dokument uprawniający cudzoziemca do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W przypadku prowadzenia działalności gospodarczej konieczne jest posiadanie zezwolenia na pobyt stały, czasowy, pobyt rezydenta czy przyznanie statusu uchodźcy.
Warunki konieczne do ubezpieczenia w ZUS
Ważna jest informacja, z jakiego państwa pochodzi cudzoziemiec. Jeżeli jest obywatelem UE, EOG, Szwajcarii, to jest traktowany tak jak obywatel polski i brak jest w tym przypadku dodatkowych warunków, jakie musiałby spełnić, aby się ubezpieczyć, czy to, jako pracownik, czy jako osoba prowadząca działalność gospodarczą. Jeżeli cudzoziemiec pochodzi z Ukrainy, Białorusi, Mołdawii, Rosji i Gruzji to na zatrudnienie takiego pracownika nie jest potrzebne zezwolenie na pracę. W przypadku pracowników z tych krajów formalności polegają na rejestracji w urzędzie pracy, powierzenia im wykonywania pracy i uzyskaniu przez cudzoziemca wizy w placówce konsularno-dyplomatycznej. Nie ma, zatem wymogu, tak jak w przypadku innych obcokrajowców z poza UE, przeprowadzania długiej i skomplikowanej procedury uzyskiwania zgody wojewody na zatrudnienie. W przypadku, gdy cudzoziemiec pochodzi z poza Ukrainy, Białorusi, Mołdawii, Rosji i Gruzji, a także nie jest obywatelem UE, EOG, Szwajcarii to na zatrudnienie takiego pracownika potrzebne jest zezwolenie na pracę wydane przez wojewodę małopolskiego oraz wiza uprawniająca go do podjęcia pracy.
Anna Szaniawska
Regionalny rzecznik ZUS
w województwie małopolskim
Anna Szaniawska
Regionalny rzecznik ZUS
w województwie małopolskim