Na wtorkowej sesji Rady Miejskiej w Suchej Beskidzkiej, radni uchwalili rezolucję w sprawie apelu do Posłów Sejmu RP oraz Senatorów RP o pilne przystąpienie do prac nad ustawą reprywatyzacyjną.
W treści uchwały czytamy.
Zwracamy się do Posłów Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej oraz senatorów RP z apelem o pilne spowodowanie wznowienia prac nad ustawą reprywatyzacyjną, która ostatecznie ureguluje sytuację własnościową nieruchomości przejętych przez Skarb Państwa po II wojnie światowej na mocy dekretu PKWN z dnia 06 września 1944 roku.
Przez szereg lat dominował w społeczeństwie polskim pogląd, że wszelkie roszczenia byłych właścicieli stanowią wyzwanie dla władzy ustawodawczej, która w ramach ochrony bytu ekonomicznego i społecznego obywateli, wyznaczy właściwą drogę naprawiania krzywd osób pozbawionych własności w ramach tzw. nacjonalizacji.
Sucha Beskidzka należy do kilkuset miejscowości w Polsce, które przed drugą wojną światową w znacznej części stanowiły majątki ziemskie znacjonalizowane po zmianie ustroju przez władzę ludową. Na początku lat dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia Skarb Państwa na podstawie decyzji komunalizacyjnych przekazał na własność szereg takich nieruchomości zlokalizowanych w ścisłym centrum miasta Gminie Sucha Beskidzka, która przejęła je w dobrej wierze i w większości przypadków zagospodarowała na potrzeby społeczności lokalnej.
Zachodzące zmiany ustrojowe w naszym kraju i jednoczesny brak w dalszym ciągu ustawy reprywatyzacyjnej spowodował, że spadkobiercy byłych właścicieli „majątku Sucha” przebywający poza granicami kraju, od 15 lat toczą przeciwko Gminie Sucha Beskidzka procesy zarówno na drodze administracyjnej jak i cywilnej o zwrot wielu nieruchomości o najbardziej strategicznym znaczeniu dla funkcjonowania i dalszego rozwoju miasta.
Niestety w kilku toczących się sprawach zapadły już wyroki nakazujące Gminie Sucha Beskidzka zwrot poszczególnych części majątku spadkobiercom byłych właścicieli. Tak się stało m.in. w przypadku siedemnastowiecznego zespołu zamkowo – parkowego, jednego z najcenniejszych zabytków dziedzictwa narodowego. Gmina Sucha Beskidzka chcąc zachować go w jak najlepszym stanie dla obecnych i przyszłych pokoleń i szeroko udostępniać społeczeństwu, podjęła ogromny wysiłek finansowy i odkupiła go za kwotę 5 mln zł od spadkobierców byłych właścicieli, co dla miasta, którego roczny budżet wynosi niewiele ponad 30 mln zł jest ogromnym wyzwaniem.
Dodatkowo w przypadkach odzyskania majątku spadkobiercy żądają odszkodowań za bezumowne korzystanie z nieruchomości. Kwota takich roszczeń w stosunku do Suchej Beskidzkiej przekracza już obecnie 9 mln złotych. Gmina broniąc swoich własności wpisanych do Ksiąg Wieczystych, na przestrzeni wielu lat poniosła znaczne, jak na swoje możliwości koszty procesowe. Z drugiej strony, zachowanie bierności przez władze samorządowe niewątpliwie doprowadziłoby do utraty majątku niezbędnego do dalszego rozwoju i funkcjonowania miasta, a ponadto postawienia zarzutu niewłaściwej dbałości o powierzone mienie gminne. Państwo Polskie pozostawiło Gminy takie jak Sucha Beskidzka samym sobie. Dalsza bierność ustawodawcy w tej kwestii i przyzwolenie na naprawianie krzywd historycznych przez Sądy, które brak ustawy reprywatyzacyjnej zastępują skomplikowaną i nieracjonalną interpretacją zapisów niektórych postanowień powojennych dekretów, nieuchronnie doprowadzi do pozbawienia gminy Sucha Beskidzka pozostałych majątków. Stanowią one ważny składnik bytu ekonomicznego i społecznego mieszkańców, a ich utrata spowoduje ogromne straty dla miasta oraz destabilizację.
Nie ma wątpliwości, że pozbawienie własności przez władze ludowe było czynem niegodziwym, lecz od czasu wprowadzenia dekretu o reformie rolnej upłynęło już ponad siedemdziesiąt lat, a zmiany o charakterze społecznym i ekonomicznym, jakie nastąpiły w tym okresie nie tylko w Suchej Beskidzkiej, stały się nieodwracalne. Dzisiaj trudno sobie nawet wyobrazić przywracanie stanu pierwotnego, poprzez zwrot w dużej części zagospodarowanych już na potrzeby lokalnej społeczności nieruchomości. Spowoduje to nowe krzywdy, a obecne pokolenie znowu poniesie odpowiedzialność za niegodziwości poprzedniego ustroju.
Podstawowym rozwiązaniem, które może powstrzymać ten degradujący i destabilizujący setki Gmin w Polsce proces jest ustawa reprywatyzacyjna. Nawet gdyby ze względu na brak odpowiednich środków w budżecie Państwa, w kosztach wypłaty procentowego zadośćuczynienia miały uczestniczyć zainteresowane Gminy, to jest to korzystniejsze niż trwający obecnie proces degradacji. Innym możliwym rozwiązaniem, na który liczył samorząd Suchej Beskidzkiej jest dokonanie zmiany art. 156 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego, na który to zapis jako niekonstytucyjny zwrócił uwagę TK w wyroku z dnia 12 maja 2015 roku. Niestety projekt ustawy w tej sprawie zainicjowany przez Senat RP został ostatecznie wycofany z dalszego procedowania w październiku br.
Aby zapobiec ponoszeniu dalszych niewyobrażalnych strat i blokowania rozwoju miasta spowodowanego trwającymi kilkanaście lat postępowaniami reprywatyzacyjnymi, zwracamy się z apelem do Posłów oraz Senatorów Rzeczypospolitej Polskiej o podjęcie wszelkich możliwych działań zmierzających do jak najszybszego uchwalenia ustawy reprywatyzacyjnej.
