Informacja o przychodach jest potrzebna do tego, aby ZUS mógł ustalić, czy wypłacał świadczenie w prawidłowej wysokości. Rencistów i wcześniejszych emerytów, którzy nie osiągnęli powszechnego wieku emerytalnego (60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn), obowiązują limity zarobkowe. Dlatego osoby te są zobowiązane do końca lutego poinformować ZUS o dodatkowych przychodach, które osiągnęły w 2023 r.
Przychody są rozliczane na podstawie zaświadczenia z zakładu pracy emeryta lub rencisty. Z kolei osoby, które prowadzą działalność gospodarczą, składają własne oświadczenie. Ich przychodem jest deklarowana podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Co ważne, rozliczeniu podlegają również przychody z pracy za granicą czy z tytułu bycia członkiem rady nadzorczej.
Aby ZUS mógł rozliczyć świadczenie w najkorzystniejszy sposób (rocznie lub miesięcznie), warto przedłożyć zaświadczenie o kwocie zarobków osiągniętych w poszczególnych miesiącach. Na podstawie tych dokumentów porównany zostanie przychód z granicznymi kwotami przychodu dla 2023 r. albo kwotami przychodu dla poszczególnych miesięcy. Nawet jeśli w niektórych miesiącach limit został przekroczony, a w innych nie został osiągnięty, rozliczenie w skali roku może nie powodować żadnych skutków finansowych.
Kto nie musi rozliczać przychodu
Co do zasady emeryci, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny, mogą dorabiać bez ograniczeń i nie muszą nas informować o zarobkach. Jeśli jednak osiągnęli ten wiek w trakcie 2023 r., to muszą się rozliczyć się w ZUS z zarobków, które uzyskali w miesiącach przed osiągnięciem wieku emerytalnego.
Limity w dorabianiu nie dotyczą także osób pobierających rentę rodzinną, która jest wyższa – a tym samym korzystniejsza – od ustalonej emerytury z tytułu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego. Wysokością przychodów nie muszą się również przejmować osoby, które otrzymują emeryturę częściową, rentę inwalidy wojennego lub inwalidy wojskowego, których niezdolność do pracy jest związana ze służbą wojskową, oraz osoby, które dostają rentę rodzinną po takim inwalidzie. Ponadto informacji o zarobkach nie muszą składać uczniowie szkół ponadpodstawowych i studenci, którzy nie ukończyli 26 lat, ale pobierają rentę rodzinną i są zatrudnieni na podstawie umowy zlecenia lub umowy agencyjnej. Wyjątek stanowią uczniowie otrzymujący renty socjalne.